Bu çalışmamızda doçentlik başvurusu yapan adaylardan doçentlikte başarısız bulunanların nasıl bir yol izlemesi gerektiği detaylıca açıklanacaktır. Detaylı bilgi almak isteyen doçent adaylarının ofisimizle iletişime geçerek doçentlik alanında uzman doçentlik avukatından danışmanlık alması tavsiye olunur.

Doçentlik başvurum sonucunda başarısız bulundum, tekrar başvurabilir miyim?

Evet yeniden başvuru yapılabilir. Doçentlik yönetmeliğine göre eser inceleme aşamasında başarısız bulunan adayların yeniden doçentlik başvurusu yapma hakkı bulunmaktadır. Ancak yeni başvuru öncesi üç dönem beklenilmesi gerekmektedir. Doçentlik yönetmeliğinin doçentlik değerlendirmesi başlıklı 6.maddesinin 8.fıkrasına göre doçentlik başvurusu eser inceleme aşamasında başarısız bulunduğu gerekçesiyle reddedilen adaylar, müracaat dönemi esas alınmak suretiyle en erken izleyen üçüncü dönem yeniden başvuruda bulunabileceklerdir. Yeni yapılacak doçentlik başvurularında bu sürelere dikkat edilmesinde fayda bulunmaktadır. 

Doçentlik başvurusunda ret gerekçeleri nelerdir?

Doçentlik başvurusunda ret gerekçeleri, her adayın başvurusunu inceleyen ve başvuru hakkında karar veren jüri üyelerinin değerlendirmelerine göre farklılık göstermektedir. Ancak en sık karşılaşılan ret gerekçeleri;

• Yoğunlaşmış Çalışma Konusu: Jüri, adayın yalnızca tek bir konuda çok sayıda çalışma yapmış olmasını eleştirebilir. Ancak, bir konuda derinleşmek de bilim dünyasında önemlidir. Bu eleştiriye karşı, yapılan çalışmanın uzmanlık getirdiği savunulabilir.
• Çalışmaların Homojen Dağılımı: Bazı jüriler, adayın çalışmalarının yıllara yayılmadığını, belirli bir dönemde yoğunlaştığını eleştirebilir. Ancak bu tarz değerlendirmelerin her zaman nesnel olmadığı, geçmiş yargı kararlarıyla da ortaya konulmuştur.
• Proje ve Tez Danışmanlığı Eksikliği: Bazı jüri üyeleri, adayın proje çalışmalarının veya tez danışmanlığı faaliyetlerinin olmamasını başarısızlık nedeni olarak gösterebilir. Ancak bu, doçentlik başvurusunda zorunlu bir şart değildir ve yargı kararları bu eleştirileri çoğu zaman geçersiz kılmıştır.

Doçentlik jürisinin kararına nasıl itiraz edilir?

Doçentlik jürisinin kararlarına doğrudan itiraz edilememektedir. Jüri kararları doğrultusunda Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı (ÜAK) tarafından tesis edilen doçentlik başvurusunun reddi işlemine itiraz edilebilmektedir. Bu karara gerekçe yapılan hususlar jüri raporları olduğundan dolayı ilgili ret kararına itiraz edildiği taktirde doğrudan olmasa da dolaylı yoldan jüri raporlarına itiraz edilebilmektedir.

Doçentlik başvurusunun reddi kararının adaya tebliğinden itibaren dava açma süresi olan altmış günlük süre içerisinde 2577 sayılı İYUK madde 11 kapsamında itiraz yapılabilir. Doçentlik başvurusunun reddi kararının neden hatalı ve hukuka aykırı olduğunu açıklayan teknik ve hukuki açıklamalarla hazırlanan bir itiraz dilekçesinin ÜAK’a verilmesiyle itiraz edilebilecektir. Dileyene doçent adayları, doçentlik başvurusunun reddi kararına itirazın detaylıca anlatıldığı “Doçentlik İtiraz Dilekçesi Örneği”, “Doçentlik Başvurusunun Reddi”, “Doçentlik Sonucuna İtiraz Nasıl Yapılır” ve “ÜAK İtiraz Dilekçesi Nereye Verilir” başlıklı makalelerimizi inceleyebilir veya ofisimizle iletişime geçerek doçentlik alanında uzman doçentlik avukatından danışmanlık alabilirler.

Doçentlik başvurum neden reddedildi?

Doçentlik başvurusunun neden reddedildiğinin öğrenilmesi için ret kararının gerekçesinin incelenmesi gerekmektedir. Doçentlik başvuruları genellikle üç aşamada reddedilmektedir.

İlk aşamada doçent adayının çalışmaları ÜAK Etik Yönerge kapsamında etik açıdan değerlendirilir. Bu aşamada etik ihlal nedeniyle doçentlik başvurusunun reddine karar verilebilir.

İkinci aşamada doçent adayının başvurusu asgari başvuru şartlarının sağlanıp sağlanmadığı yönünden değerlendirmeye alınacaktır. Bu aşamada jüriler, ilgili doçentlik başvuru döneminin doçentlik başvuru şartları kapsamında adayın başvurusunu değerlendirecektir. Bu aşamada doçentlik başvurusunun asgari şartlarını sağlamadığı tespit edilen adayların doçentlik başvuruları asgari başvuru şartlarının sağlanmadığı gerekçesiyle reddedilebilir.

Üçüncü aşamada ise adayın doçentlik başvurusu eser inceleme ve değerlendirme yönünden incelemeye alınacaktır. Bu aşamada adayın başvurusunda eserler ve çalışmalar incelenmektedir. Adayın doçentlik başvurusunda beyan ettiği eserlerin alanla uyumlu olup olmadığı, doçent adayında aranan yeterli yetkinliğe sahip olup olmadığı vb. şartlar yönünden değerlendirilmektedir. Bu aşamada doçent adayının eserleri üzerinde yapılan incelemede doçent adayından beklenen yetkinliklerin sağlanmadığı görülürse adayın başvurusu eser inceleme aşamasında başarısız bulunduğu gerekçesiyle reddedilebilir.

Tüm bu aşamalarda jüriler tarafından mevzuata uygun karar verilmesi gerekmektedir. Aksi durumda jürilerin keyfi ve sübjektif değerlendirmeleri dolayısıyla adayların doçentlik başvurularının reddedilmesi hukuka aykırı olacaktır. Bu tür keyfi gerekçelerle doçentlik başvurusu reddedilen adayların doçentlik itirazı ve doçentlik davası açmalarında fayda bulunmaktadır. Bu tür doçentlik itirazı ve doçentlik davaları için doçentlik avukatı ile çalışmak, sürecin olumlu sonuçlanmasına etki edecektir.  

Doçentlikte başarısız olanlar için yeniden değerlendirme süreci nasıl işler?

Doçentlikte başarısız olanların dava açma süresi içerisinde yapacakları itirazın otuz gün içerisinde kurum tarafından incelenmesi gerekmektedir. Adaylar, doçentlik itirazı yapmalarının akabinde adayın itirazı ayda bir toplanan doçentlik komisyonunda incelenecektir. Yapılan inceleme sonucunda adayın itirazı kabul edilirse otuz günlük süre içerisinde Doçentlik Bilgi Sistemi (DBS) üzerinde adayın başvurusunun jüri sürecine geri döndürüldüğü ibaresi yer alacaktır. İtirazın kabul edildiği adaya fiziki tebligat yoluyla da yapılabilir.

Doçentlik itirazı hakkında otuz gün içerisinde herhangi bir karar verilmeyen adayın doçentlik itirazı reddedilmiş sayılacaktır. Bu noktada adayların başvurabileceği tek yol doçentlik davasıdır. Adaylar, doçentlik başvurularının reddedilmesinin hemen akabinde altmış günlük süre içerisinde doçentlik davası açabilirler.

Doçentlik davasının kabul edilme ihtimali doçentlik itirazının kabul edilme ihtimaline göre daha yüksektir. Nitekim doçentlik itirazını inceleyen kurum zaten adayın doçentlik başvurusunu reddeden kurum olacağından dolayı eski kararından dönmesi pek mümkün değildir. Ancak doçentlik davasında dava sürecini yürüten ve incelemeyi yapan kişiler farklılaşacağından dolayı doçentlik davasının kazanılması ihtimali daha yüksektir. Dileyen adaylar doçentlik itirazı ve doçentlik davasını birlikte yürütebilirler. Hem doçentlik itirazı hem de doçentlik dava süreçlerinin doçentlik avukatı ile yürütülmesinde fayda bulunmaktadır. Nihayetinde doçentlik davasında incelemeyi yapan heyet hukukçulardan oluşmaktadır.

Doçentlik davasının kazanılması durumunda adayın doçentlik başvurusu kaldığı yerden devam edecektir. Doçentlik davası hakkında detaylı bilgi almak isteyen adaylar, “Doçentlik Davaları Ve hukuki Süreçler” başlıklı makalemizi inceleyebilirler.

Doçentlik dosyamı tekrar nasıl düzenlerim?

Doçentlik başvurusunun reddedilmesinin ardından sonraki dönemlerde yeni yapılacak başvurularda eski dönemde başvurunun neden reddedildiğine dikkat etmek gerekmektedir. Özellikle etik ihlal kararı nedeniyle doçentlik başvurusu reddedilen adaylar hangi eserlerinin etik ihlal konusu olduğunu yeni başvurularında beyan etmek zorundadırlar.

Asgari başvuru şartlarını sağlayamama veya eser inceleme aşamasında başarısız olma gerekçesiyle doçentlik başvurusu reddedilen adaylar, sonraki dönem başvurularında dosyalarını hazırlarken ret gerekçelerini düzeltmeye özen göstermelidir.

Yeniden doçentlik başvurusunun reddedilmemesi için özenli bir dosya hazırlanmalıdır. Bu noktada detaylı bilgi almak isteyen adaylar ofisimizle iletişime geçebilir yahut “Doçentlik Başvuru Danışmanlığı” başlıklı makalemizi okuyabilirler.

Doçentlik başvurusunda etik ihlal iddiaları nasıl ele alınır?

Doçentlik başvurularındaki etik ihlal iddialarının incelenmesi ÜAK etik yönerge (Üniversitelerarası Kurul Bilimsel Araştırma Ve Yayın Etiği Yönergesi) kapsamında yapılmaktadır. Bu yönerge haricinde YÖK etik yönerge (Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma Ve Yayın Etiği Yönergesi) kapsamında da incelemeler yapılmaktadır. Adayın doçentlik başvurusunu inceleyen jüri üyeleri ile etiğe sevk edilen adayın etik incelemesini yapacak olan Uzman/Bilirkişilerin bu mevzuat hükümleri kapsamında incelemelerini yapmaları gerekmektedir. Ayrıca düzenlenecek raporların objektif ve bilimsel olması gerekmektedir. Aksi durum hukuka aykırılık teşkil edecektir. Böyle bir durumda doçentlik itirazı yapılmasında ve doçentlik davası açılmasında fayda bulunmaktadır.

Doçentlik için gerekli yayın kriterlerini nasıl sağlayabilirim?

Her doçentlik başvuru döneminin başvuru şartları kendine özgü olsa da genellikle başvuru dönemlerindeki başvuru şartları arasında çok farklılık bulunmamaktadır. Bu nedenle doçentlik başvurusu yapacak adayların, önceki dönemlerdeki doçentlik başvuru şartlarını incelemeleri yayın kriterlerini sağlayabilme adına adaylara yardımcı olacaktır. 2024 ekim dönemi doçentlik başvuru şartlarına https://www.uak.gov.tr/Sayfalar/docentlik/basvuru-sartlari/2024/2024-mart-donemi-docentlik-basvuru-sartlari.aspx linkinden ulaşılmaktadır. Ayrıca doçentlik başvurularında yayın kriterlerine ilişkin detaylı bilgi almak isteyen adaylar ofisimizle iletişime geçebilir veya “ÜAK 2024 Doçentlik Başvuru Şartları” ve “Yeni doçentlik Kriterleri Ve Başvuru Şartları” başlıklı makalemize göz atabilirler.